Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2019

Ο δημοσιογράφος που άλλαξε τον ρου ενός πολέμου

*
Τυπο-θραύστης
***
*

Όταν η δημοσιογραφία έκανε πραγματικά… δημοσιογραφία και μια παλιά, διδακτική ιστορία με πρωταγωνιστή τον τεράστιο δημοσιογράφο Σέιμουρ Χερς, ιδρυτή της «Investigative journalism»

Νίκος Μποζιονέλος

1969, Νοέμβριος. Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Σέιμουρ Χερς αποκαλύπτει τη Σφαγή του Μι Λάι, μία από τις πιο ντροπιαστικές σελίδες των Αμερικανών στο Βιετνάμ και ίσως η μεγαλύτερη δημοσιογραφική αποκάλυψη του προηγούμενου αιώνα.

Η Σφαγή του Μι Λάι ήταν ένα έγκλημα πολέμου, που θα έπρεπε να έχει απασχολήσει κάποιο διεθνές δικαστήριο. Μία από τις πλέον ντροπιαστικές σελίδες για τους Αμερικανούς στον πόλεμο του Βιετνάμ. Το απόγευμα της 15ης Μαρτίου 1968 η ομάδα του 25χρονου υπολοχαγού Ουίλιαμ Κάλεϊ διατάσσεται να εκκαθαρίσει το χωριό Μι Λάι (σ.σ. Μάι Λάι όπως το γνωρίζουμε στην Ελλάδα) από τους κομμουνιστές αντάρτες Βιετκόνγκ που το κατείχαν. Η πληροφορία αποδεικνύεται εσφαλμένη. Στο χωριό του νοτίου Βιετνάμ βρίσκονται μόνο γυναικόπαιδα και ανήμποροι ηλικιωμένοι. Την επομένη το πρωί (16 Μαρτίου) οι στρατιώτες του Κάλεϊ, με προϋπηρεσία μόλις τριών μηνών στο αφιλόξενο Βιετνάμ, κατασφάζουν με πρωτοφανή αγριότητα τους αμάχους. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των θυμάτων κυμαίνεται από 350 ως 500.

Η συγκάλυψη

Το περιστατικό μένει κρυφό από το Πεντάγωνο για σχεδόν έναν χρόνο, έως ότου έλθει στο φως από τα δημοσιεύματα του διακεκριμένου δημοσιογράφου Σέιμουρ Χερς, γνωστού μέχρι και τις μέρες μας από την αποκάλυψη του κολαστηρίου Αμπού Γκράιμπ στο Ιράκ) και την επιμονή ενός επαναπατρισθέντος εφέδρου, που βομβαρδίζει με επιστολές την αμερικανική κυβέρνηση. Διατάσσεται, τελικά, δικαστική έρευνα και πέντε στρατιώτες κάθονται στο εδώλιο του στρατοδικείου.


Η δίκη αρχίζει στις 17 Νοεμβρίου 1970 και η απόφαση της 31ης Μαρτίου 1971 ενοχοποιεί μόνο τον επικεφαλής της σφαγής, τον υπολοχαγό Κάλεϊ. Ο υπολοχαγός υποστήριξε ότι εκτελούσε διαταγές ανωτέρων του, γεγονός που αρνήθηκε ο διοικητής του, λοχαγός Έρνεστ Μεντίνα, που κατέθεσε ως μάρτυρας. Καταδικάζεται σε ισόβιο κάθειρξη το 1971, η οποία μετατρέπεται σε πρόσκαιρη κάθειρξη 20 ετών και στη συνέχεια 10 ετών, με απόφαση του Αναθεωρητικού Στρατοδικείου στις 16 Φεβρουαρίου 1973.

Ο Κάλεϊ θα παραμείνει στη φυλακή, στην πραγματικότητα σε κατ’ οίκον περιορισμό στο διαμέρισμά του στο στρατόπεδο Φορτ Μπένιγκ της Τζόρτζια, μόλις τρεισήμισι χρόνια και στη συνέχεια θα λάβει χάρη από τον πρόεδρο Νίξον. Σήμερα, ο Ουίλιαμ Κάλεϊ ζει στο Κολάμπους της Τζόρτζια και είναι ιδιοκτήτης κοσμηματοπωλείου. Σύμφωνα με τους οικείους του, πάσχει από αϋπνίες, εξαιτίας των τύψεως συνειδήσεως.

Η «Σφαγή του Μι Λάι» ήταν καταστροφική για την εικόνα των ΗΠΑ. Γιγάντωσε το αντιπολεμικό κίνημα στο εσωτερικό της χώρας και φούντωσε τον αντιαμερικανισμό στον υπόλοιπο κόσμο.
Investigative journalism

Πλέον, αυτό που κάνει ο Χερς χαρακτηρίζεται στις ΗΠΑ ως «investigative journalism», ήτοι ερευνητική δημοσιογραφία. Γεννημένος στο Σικάγο το 1937 από γονείς Εβραίους, ο Χερς ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του καριέρα το 1959 ως αστυνομικός ρεπόρτερ. Πέρασε από το Associated Press, ενώ το 1968 διετέλεσε υπεύθυνος του γραφείου Τύπου του Δημοκρατικού υποψηφίου για την προεδρία Ευγένιου Μακάρθι. Λίγο αργότερα, οι «New York Times» τον προσέλαβαν ως ανταποκριτή τους στην Ουάσιγκτον.


Και, σαν σήμερα το 1969, πρώτος ο Χερς αποκάλυψε τη μαζική σφαγή που διέπραξαν οι Αμερικανοί στο Μι Λάι. Ο Χερς δεν αποκάλυψε μόνο το μέγεθος της θηριωδίας αλλά και την προσπάθεια του αμερικανικού πενταγώνου να συγκαλύψει το γεγονός. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι μετά το «Μι Λάι» η μεταστροφή της αμερικανικής κοινής γνώμης ως προς το Βιετνάμ ήταν σχεδόν ριζική. Για τον ίδιο τον Χερς προσωπικά, σήμανε και μια βράβευση με το Πούλιτζερ ενώ τιμήθηκε και με το Βραβείο Τζορτζ Πολκ (κάτι πρέπει να λέει σε εμάς τους Ελληνες το όνομα αυτό, κυρίως στους ιστορικούς του ελληνικού Εμφυλίου…

Περί Τραμπ και Twitter

Σήμερα έχει κλείσει τα 82 και αποτελεί το σύμβολο της ελεύθερης δημοσιογραφίας παγκοσμίως…


Στο γραφείο του, λιγότερο από χίλια βήματα από τον Λευκό Οίκο, είναι μονίμως στοιβαγμένα βιβλία, αρχεία και έγγραφα. «Από τη μία πλευρά, ο Τραμπ είναι ότι το καλύτερο που μπορούσε να συμβεί στον κλάδο των εφημερίδων» λέει ο Χερς. «Άτομα που δεν τους αρέσει ο Τραμπ διαβάζουν τις εφημερίδες. Γι ‘αυτό είναι λογικό για τους “New York Times” να είναι εναντίον του Τραμπ. Αλλά δεν το κάνουν με τον σωστό δρόμο» λέει και υποστηρίζει ότι ο ίδιος δεν ασχολείται καθόλου με το Twitter: «Όχι. Τα παιδιά μου το κάνουν, και ξοδεύουν πολύ χρόνο. Σας συμβουλεύω: Εξοικονομήστε την ενέργεια σας για κάτι άλλο».

Οσο για τα περί… συνωμοσίας Τραμπ με τη Μόσχα; «Δεν πιστεύω στη συμπαιγνία με τους Ρώσους. Δεν υπήρξε συνωμοσία. Και θα σας πω κάτι: Οι ιστορίες για τους Ρώσους που λέγεται ότι έχουν πειράξει τα e-mails της Χίλαρι Κλίντον είναι εξίσου τρελές».
---
dailymedia
---
*

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου